Hükümet yetkilileri, katalog suçlar konusundaki yasal talepleri dikkate almadığı için Instagram’a erişim engeli getirildiğini söyleyse de Meta, engellenmeden iki gün önce paylaştığı raporda katalog suçları içeren 2 bin 445 içeriği hükümetin talebi doğrultusunda kaldırdığını açıklamıştı.
ALİ SAFA KORKUT
Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK), Türkiye’de yaklaşık 57 milyon aktif kullanıcısı bulunan Instagram’a 2 Ağustos’ta erişim engeli getirdi.
Aradan altı gün geçmesine rağmen Instagram’ın hâlâ hangi gerekçeyle erişime engellendiğine dair resmi bir açıklama yapılmasa da hükümet yetkilileri, Instagram’ın Türkiye adli ve idari makamları tarafından kendilerine iletilen erişim engeli kararlarına uymadığı için engellendiğini belirtiyor.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Oktay Saral, Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, Adalet Bakanı Servet Tunç ve Ulaştırma ve Altyapı Bakan Yardımcısı Ömer Fatih Sayan, Instagram’ın “katalog suçlar” dayanak gösterilerek verilen erişim engeli kararına uymadığı için engellendiğini söyleyen yetkililer arasında yer alıyor.
Meta: İçerikleri “katalog suçlar” ve milli güvenlik gerekçesiyle kaldırdık
Ancak hükümet yetkililerinin bu iddiası gerçeği yansıtmıyor.
Zira Instagram’ın çatı şirketi Meta, 31 Temmuz Çarşamba günü, yani henüz BTK tarafından erişime engellenmeden 48 saat önce yayımladığı Şeffaflık Raporunda, 2024’ün ilk yarısında Türkiye adli ve idari makamları tarafından kendilerine iletilen erişim engeli kararları kapsamında kaldırdığı içerik sayısını paylaştı.
Buna göre 1 Ocak - 30 Haziran tarihleri arasında adli ve idari makamlardan toplam 2 bin 953 kaldırma talebi aldığını belirten Meta, bu kapsamda toplam 2 bin 580 içeriği kaldırmalarının istendiğini belirtti.
Üstelik, en çok kaldırma talebinde bulunanın da bin 849 taleple BTK olduğunu belirten Meta, bu doğrultuda bin 941’i Türkiye yasalarını, 504’ü de Meta ilkelerini ihlal ettiği gerekçesiyle toplam iki bin 445 içeriği yayımdan kaldırdığını paylaştı.
Meta, bu taleplere uyarak yayımdan kaldırdığı içeriklerin tümünün gerekçesinin de hükümet yetkililerinin iddiasının aksine “katalog suçlar” ile “milli güvenlik ve kamu düzenini korunması” olduğunu belirtti.
Meta, kalan 135 içeriğin akıbetine dair bir bilgiyse paylaşmadı.
Nedir bu katalog suçlar?
Bahsedilen “katalog suçlar” Ceza Muhakemesi Kanunu’ndaki değil, erişim engeli kararları verilmesine olanak sağlayan 5651 sayılı kanunun 8’inci maddesindeki katalog suçlardan oluşuyor.
Söz konusu maddede 10 farklı suç tipini içeren katalog suçlar arasında müstehcenlik, fuhuş, çocukların cinsel istismarı, Atatürk'e hakaret ve MİT Kanunda yer alan bazı suçlar yer alıyor.