Ankara – Anayasa Mahkemesi (AYM), 5 yıldır erişim yasağı bulunan sendika.org haber sitesinin tümünün erişime engellenmesi nedeniyle ifade özgürlüğünün ihlal edildiğine karar verdi. Mahkeme, ilgili sulh ceza hakimliğinden sitenin erişime açılmasını istedi. Sendika.Org 25 Temmuz 2015 tarihinden itibaren bugüne kadar 62 kez erişime engellenmişti.
Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı (TİB), 2001’de yayın hayatına başlayan sendika.org haber sitesinin erişime engellenmesine yönelik idari tedbir kararını 25 Temmuz 2015 tarihinde aldı. Bu karar, Ankara Sulh Ceza Hâkimliği tarafından onandı. Sitenin avukatı Tonguç Cankurt, 9 Ekim 2015’te Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuruda bulundu.
sendika.org bu süreçte farklı alan adlarıyla yayın hayatını sürdürmek istedi. Ancak site, 5 yıllık süreçte 62 kez erişime engellendi. Halen sendika63.org adıyla yayınını sürdüren sitenin yöneticileri, bu süreçte toplamda 17 kez AYM’ye bireysel başvuruda bulunduğu halde AYM’den bugüne kadar bir karar çıkmadı. Bunun üzerine Av. Tonguç Cankurt 10 Şubat 2020’de Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne (AİHM) başvuruda bulundu.
sendika.org’un haberine göre yapılan başvuruda 25 ay boyunca sendika.org’a yönelik toplam 62 erişim engeli kararının yüzde 37’sine tekabül eden 23 tanesinin sadece Şubat-Nisan 2017 tarihleri arasında verilmesine dikkat çekilmişti. 5 yıl boyunca hiçbir somut gerekçeye yer vermeden tesis edilen sistematik erişim engellerinin genel olarak muhalif medyanın susturulması, özel olarak da referandum döneminde iktidar karşıtı görüşlerin bastırılması amacını taşıdığı ve Anayasa Mahkemesi’nin de sessiz kalarak sansürün parçası olduğu ifade edilmişti.
Aynı zamanda başvuruda Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin ‘ifade özgürlüğünü’ koruma altına alan 10. maddesi ve sözleşmede öngörülen ‘amaçlara aykırı olarak hakların sınırlamayacağını’ belirten 18. maddesinin ihlal edildiği yönünde karar verilmesi talep edilmişti.
AİHM başvurusu süreci hızlandırdı
29 Nisan 2017 tarihinde Türkiye’de erişime engellenen Wikipedia’nın başvurusunu da AİHM’e yapılan başvuru sonrası değerlendirmeye alan AYM, sendika.org’un başvurusunu da, AİHM’e yapılan başvuru sonrası değerlendirmeye aldı. Wikipedia, erişim engelinin 2 yılı aşması üzerine davayı AİHM’e taşımıştı.
AYM İkinci Bölüm, bugün yaptığı toplantı sonucunda sitenin erişime engellenmesi nedeniyle ifade özgürlüğünün ihlal edildiğine karar verdi. Kararın bir örneğinin ihlalin sonuçlarının ortadan kaldırılması için yeniden yargılama yapılmak üzere ilgili sulh ceza hakimliğine gönderilmesine hükmedildi.
Yüksek mahkeme, hükümetin sendika.org’a tazminat ödemesine de karar verdi. AYM’nin önümüzdeki ay içinde kararının gerekçesini açıklaması bekleniyor. Bunun ardından sulh ceza hakimliğinin yasak kararını kaldırması, Bilgi ve Teknolojileri İletişim Kurumu’nun de siteyi erişime açması gerekiyor.
Kararın geçen hafta erişime engellenen odatv.com için de örnek teşkil ettiği belirtildi.
Ne olmuştu?
25 Temmuz 2015 tarihinde Türkiye’nin Kuzey Irak’ta bulunan PKK mevzilerine yönelik operasyonunu haberleştiren sendika.org’a erişim engeli getirildi. Operasyon haberini yapan Yüksekova Haber, Rojnews, Özgür Gündem gibi haber sitelerine de erişim engeli getirildi. Erişim engeli sonrası Sendika.Org’un yayınını sürdürdüğü Sendika.TV de yaklaşık 20 saat içinde engellenmişti. Bunun üzerine sendika1.org adresiyle yayın hayatına devam eden haber sitesi şu anda sendika63.org üzerinden yayın yapıyor.