AYM’nin Wikipedia kararı Resmi Gazetede yayımlandı, açılması bekleniyor

Anayasa Mahkemesi'nin Wikipedia'nın erişime kapatılmasını hak ihlali saymasının ardından gerekçeli karar da bugün Resmî Gazetede yayımlandı, erişim engelinin bugün içinde kaldırılması bekleniyor. Anayasa Mahkemesi Genel Kurulu, 26 Aralık 2019 tarihinde gerçekleştirdiği toplantı sırasında Wikipedia’ya erişim yasağı ile ilgili başvuruyu görüşmüş ve yasağın ifade özgürlüğü ihlali yarattığına hükmetmişti. Gerekçeli karar bugünkü Resmî Gazetede yayımlandı ve bir örneği Ankara 1. Sulh Ceza Hakimliğine gönderildi. Erişim engelinin gün içinde kaldırılması bekleniyor. Kararın gerekçesinde Wikipedia’ya erişimin engellenmesinin demokratik toplum düzeninin gereklerine uymadığı vurgulandı, erişim engelini haklı gösteren vahim nitelikte bir içerik olmadığı belirtildi. 26 Nisan 2017 tarihinde “Türkiye’yi çeşitli terör gruplarıyla aynı düzlemde ve işbirliği halinde göstermeye çalışan yazı ve yorumlar” iddiasıyla engellenen internet sitesine ilişkin Wikimedia Vakfı, Anayasa Mahkemesi’ne başvuru yapmıştı. Başvuruda Wikipedia’nın işleyişi ile ilgili bilgi verilmiş, sitenin herkese açık olduğu ve herkesin sitede değişiklik yapabileceği belirtilmiş. Başvuruda ayrıca sitede nihai doğruların yer almadığı ve içeriğin zaman içine değişikliklere uğrayabileceği belirtildi. Kararda ifade özgürlüğüne yönelik müdahalenin kanuni dayanağı olarak 5651 sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun’un 8. maddesinin gösterildiği ve bu kanunda yer verilen ibarelerin keyfi uygulamalara yol açacak şekilde ve geniş yorumlanmasının ifade özgürlüğünün ihlaline sebebiyet verdiğine dikkat çekildi. İnternetin başta ifade özgürlüğü olmak üzere temel hak ve özgürlüklerin kullanılması bakımından önemli bir değere sahip olduğunu vurgulayan Yüksek Mahkeme, ifade özgürlüğüne gerekçesiz olarak veya AYM tarafından ortaya konulan kriterleri karşılamadan yapılacak müdahalelerin Anayasa’yı ihlal edeceğinin altını çizdi. “Wikipedia’ya erişimin Türkiye’de engellenmiş olması sadece içerik sağlayıcı konumunda olan birinci başvurucunun [Wikimedia Vakfı] bilgi ve fikirleri yayma hakkına müdahale oluşturmamış, aynı zamanda Türkiye’deki kullanıcıların bilgi ve fikirlere erişme hakkını da sınırlandırmıştır. Üstelik erişimin engellenmiş olması, karara konu içeriklerin Türkiye’deki Wikipedia kullanıcıları arasında tartışmaya açılmasına engel olmuş; aktif Wikipedia editörlerinin anılan içeriklere katkı sunma, bu içeriklerde düzenleme ve değişiklik yapabilme imkanlarını elinden almıştır.” Erişim engeline konu edilen içerikler hakkında daha sonra herhangi bir ceza soruşturması ve kovuşturması açıldığına dair bilgilendirilmediğinin da altını çizen Yüksek Mahkeme, içeriklerde yer alan ve tartışmalı olduğu iddia edilen ifadelerin sahipleri bilindiği halde bu kişiler hakkında ceza soruşturması yoluna başvurulmamasının “makalelerde Wikipedia’nın kapatılmasını haklı gösteren vahim nitelikte bir içerik bulunmadığı” tespitinde bulundu. Kararın hepsini okumak için tıklayınız.

Ne olmuştu?

Bilgi Teknolojileri Kurumu (BTK), 5651 sayılı kanunun verdiği yetkiye dayanarak 29 Nisan 2017 tarihinde Wikipedia ile ilgili idari tedbir kararı almıştı. Ankara 1. Sulh Ceza Hakimliği de siteye erişim engeli getirilmesine karar vermişti. 2 Mayıs 2017’de verilen itiraz dilekçeleri sonucunda Wikipedia’da yer alan “Turkish occupation of northern Syria” (Türkçe: Kuzey Suriye’de Türk İşgali), “Foreign involvement in the Syrian Civil War” (Türkçe: Suriye İç Savaşı’na yabancı müdahalesi) ve “State-sponsored terrorism” (Türkçe: Devlet destekli terörizm) başlıklı içeriklerde Türkiye’ye ayrılan bölümlerin erişim engeline gerekçe olarak gösterildiği öğrenilmişti.