En 
Tr 
Erişim engellerini aşmak için VPN hizmetlerini kullanmak zorunda kalanlara iyi bir haber: İnternet sansürünü aşmak için tasarlanan yeni bir araç olan Amnezia Free, bu hafta itibariyle Türkiye'de kullanıma açıldı.
Özellikle eleştirel yayın yapan sitelerin engellendiği İran, Rusya, Kırgızistan ve Myanmar gibi ülkelerde de kullanıma giren Amnezia Free, bölgesel ihtiyaçlara göre aktivistler ve sivil toplum kuruluşlarıyla iş birliği yapılarak geliştirildi.
Platform, Facebook, Instagram, X (eski adıyla Twitter), Pastebin.com, Wikileaks ve Booking.com gibi şu an engelli olan platformların yanı sıra Türkiye’de sıkça erişim engeli getirilen bağımsız medya organları ve sivil toplum kuruluşlarının sitelerine erişimi mümkün kılıyor.
Geleneksel VPN’lerden farklı olarak Amnezia Free, yalnızca kamusal tartışma açısından kritik görülen ancak sansür nedeniyle erişime kapatılan siteleri açmayı hedefliyor.
Amnezia.free aplikasyonu, Android, İOS, Linux, Windows ve MacOS tabanlı tüm araçlar için https://amnezia.org/en adresinden indirilebilir.
Amnezia Free’nin geçmişi
Amnezia Free, kullanıcıların kişisel VPN sunucuları oluşturmasına olanak tanıyan açık kaynaklı bir proje olan Amnezia VPN’in bir parçası olarak ortaya çıktı. Bu hizmet, ilk olarak 2020’de dijital haklar hackathon’u Demhack’te konseptleşti ve daha sonra Privacy Accelerator programında geliştirildi.
Amnezia Free’nin ilk versiyonu, Kremlin’in Ukrayna savaşı konusundaki tutumuna eleştirel yaklaşan medya kuruluşlarını hedef aldığı sırada, Mart 2022’de Rusya’da kullanıma açıldı.
Engellenen siteler arasında BBC, Deutsche Welle ve Radio Free Europe/Radio Liberty gibi medya organlarının yanı sıra Facebook ve Instagram gibi sosyal platformlar da bulunuyordu.
Amnezia VPN, Rusya merkezli internet özgürlükleri grubu RosKomSvoboda ile iş birliği yaparak aracı Rusya’da kullanıma açtı. Amnezia.free, bugüne kadar 260.000’den fazla kez indirildi.
Myanmar: Nisan 2024’te Amnezia Free, 2021’deki gerçekleşen askeri darbenin ardından artan internet kısıtlamaları nedeniyle Myanmar’da kullanıma sunuldu. Facebook, Messenger, WhatsApp, Instagram, Twitter ve Wikipedia gibi popüler servislerin yanı sıra Frontier Myanmar gibi bağımsız medya ve aktivist sitelere erişim engellenmişti. Myanmar’da Facebook’un iletişim, ticaret ve aktivizmdeki merkezi rolü, platformun Amnezia Free ile kullanıcılara açılmasını daha kritik bir hale getirdi.
Kırgızistan: TikTok’un 18 Nisan 2024’te Kırgızistan’da engellenmesinin ardından Amnezia Free, bu ülkeye uygun hale getirildi. Eğlence platformu olmanın ötesinde TikTok, bilgi paylaşımı, gelir elde etme ve sosyal bağlantılar kurma açısından da önemli bir araç olarak görülüyor. Kloop gibi bağımsız medya kuruluşlarına erişim de platform sayesinde yeniden sağlandı.
İran: Neredeyse tüm popüler VPN protokollerinin engellendiği İran’da, Amnezia Free’nin Amnezia AWG protokolünü kullanan bir versiyonu Mayıs 2024’te piyasaya sürüldü. Bu protokol, anahtar parametreleri dinamik olarak değiştirerek devletin kullandığı tespit mekanizmalarını aşmayı sağlıyor. Kullanıcılar, Google, Meta hizmetleri ve BBC Persian ile Iran International gibi bağımsız medya sitelerine erişim sağlayabiliyor.
Teknik yenilik ve gizlilik güvencesi
Amnezia VPN’in özel olarak geliştirdiği AmneziaWG protokolü, sansürü aşma ve tespit edilme riskini azaltma amacıyla WireGuard protokolünden türetilmiş bir yapı sunuyor. Her kullanıcıya rastgele parametreler atanıyor ve bu, sansürcülerin genel engelleme kuralları geliştirmesini zorlaştırıyor. 2022’de Open Technology Fund tarafından görevlendirilen 7ASecurity’nin gerçekleştirdiği bir denetim, hizmetin güvenliğini doğruladı ve bazı iyileştirmelere yol açtı.
Amnezia Free, ismine uygun olarak sıkı bir kayıt tutmama politikası güdüyor ve hiçbir kullanıcı verisini saklamıyor ya da izlemiyor. Kuruma göre, bu gizlilik taahhüdü, devlet gözetiminin ve sansürün yoğun olduğu bölgelerde kullanıcılar için hayati önem taşıyor.