Zonguldak Belediye Başkanı’nın Twitter üzerinden yaptığı bir paylaşıma yönelik yorumda bulunan başvurucunun, hem Zonguldak Belediye Başkanı’nın resmi hesabından hem de Zonguldak Belediyesi’nin resmi hesabından engellenmesi, Ankara 9. İdare Mahkemesi tarafından ayrımcılık olarak nitelendirildi ve hak ihlali olduğuna karar verildi.
İdare Mahkemesine giden yol
12 Nisan 2020 tarihinde İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, Twitter üzerinden yaptığı bir paylaşımla İçişleri Bakanlığı görevinden ayrıldığını duyurmuş; ancak daha sonrasında istifası kabul edilmeyerek göreve devam etmişti. Bu olay sonrasında Zonguldak Belediye Başkanı Ömer Selim Alan, Twitter hesabı üzerinden “REİS noktayı koydu. Durmak yok yola devam. Emrinizdeyiz Sayın Bakanım” şeklinde bir paylaşımda bulundu. Zonguldak Belediye Başkanı Alan’ın bu paylaşımı üzerine ise Dursun Küçük, “Sayın Alan, sevginizi gösterme adına bu şekilde paylaşım yapmış olduğunuz anlaşılmakta ise de merkez yönetimi temsil eden bakanın yerel yönetim üzerinde ast/üst ilişkisi olmaması sebepli ve olası bir hukuki inceleme soruşturma izni verecek kişi olması sebepli, paylaşım hatalıdır” şeklinde, ilgili paylaşıma yorumda bulundu. Bu yorum sonrasında ise Dursun Küçük, hem Zonguldak Belediye Başkanı Alan’ın Twitter hesabı üzerinden hem de Zonguldak Belediyesi’nin resmi Twitter hesabı üzerinden engellendi.
Hem Zonguldak Belediye Başkanı Alan’ın hem de Zonguldak Belediyesi’nin resmi Twitter hesabı üzerinden engellenen Küçük, öncelikle CİMER’e başvuruda bulundu. Küçük’ün başvurusuna ilgili Belediye, hukukilikten uzak bir biçimde Küçük’ün “Resmi twitter hesabı olmadığı zamanlarda, duyurulara nasıl ulaşıyor idiyse aynı kanalları kullanabileceği” şeklinde cevap verdi. Ancak daha sonrasında engeli kaldırdı.
Bu durumu takiben Küçük, siyasi ve felsefi görüşleri sebebiyle ayrımcılığa maruz kalarak engellenmesi nedeniyle hak ihlaline uğradığı iddiasıyla Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu’na bu hak ihlalinin giderilmesi istemiyle başvuruda bulundu. Yaptığı başvuru, Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu tarafından, Küçük’ün ikamet ilinin İstanbul olması nedeniyle Zonguldak Belediyesinin hizmet faaliyetleri arasında menfaat ilişkisinin bulunmaması; idareden bilgi edinme hakkında uygulamada ve mevzuatta çok çeşitli düzenlemelerin bulunması ve Küçük’ün kurumsal Twittter hesabına erişiminin tekrar sağlandığı gerekçeleriyle ayrımcılık yasağının ihlal edilmediğine karar verilerek reddedildi. Küçük, bu ret kararının iptali istemiyle Ankara 9. İdare Mahkemesinde dava yoluna başvurdu.
Mahkemenin incelemesi
İdare Mahkemesi önüne gelen olayda ilk olarak, Küçük’ün engellendiği Twitter hesaplarının kamusal nitelik arz edip etmediğini inceledi. İdare Mahkemesi bu incelemeyi yaparken, Belediye Kanunu’nun 14.maddesinin dördüncü fıkrasına ve 15. maddesine atıfta bulundu. Bu hükümler uyarınca da Belediyelerin Belde sakinlerinin mahalli müşterek ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla her türlü faaliyet ve girişimde bulunmakla görevli olduğunu açıkça tespit etti. Bunun üzerine Zonguldak Belediyesi’nin resmi Twitter hesabından yapılan paylaşımları inceledi ve bu hesabın mahalli müşterek ihtiyaçlarla ilgili olarak hemşehri duyurusu yapıldığı ve Belediyenin faaliyetleri konusunda yurttaşların bilgilendirildiğini tespit etti. Bu tespitler sonrasında, İdare Mahkemesi, ilgili hesabın kamusal nitelik taşıdığı ve yurttaşların kamu hizmetlerine katılmaları ve bu hizmetlerden haberdar olma aracı niteliği taşıdığı sonucuna vardı.
İdare Mahkemesi, varmış olduğu bu sonuç ile birlikte Küçük’ün Belediye hesabından engellenmesini “kamusal alana katılmaktan dışlanma” olarak nitelendirdi. İdare Mahkemesi, sonrasında Zonguldak Belediye Başkanı Alan’ın hesabını inceledi; yapmış olduğu inceleme sonucu, Alan’ın Belediye Başkanı olmasının yanı sıra siyasi bir kimliğe sahip olan bir siyasetçi olduğunu tespit etti. İdare Mahkemesi ayrıca, Küçük’ün yapmış olduğu yorumun da siyasi bir ifade niteliğinde olduğuna karar verdi.
Nihayetinde Mahkeme, Zonguldak Belediye Başkanlığı’nın resmi hesabından engellenmek suretiyle, Küçük’ün farklı bir muameleye tabi tutulduğunu ve dolayısı ile ayrımcılığa uğratıldığını, Küçük tarafından yapılan yorumlamanın hakaret içermediği gibi hukuka aykırı içerik de ihtiva etmediğine karar vererek Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu’nun Küçük aleyhine verdiği ret kararının iptaline karar verdi.
Mahkeme: Kamu kurumlarının vatandaşı engellemesi hak ihlalidir
Küçük tarafından verilen hukuk mücadelesi, mevcut birçok kamu kurumu sosyal medya hesabını ilgilendirmektedir. Nitekim sosyal medyanın siyasi örgütlenme alanı olarak kullanılmasından itibaren, kamu kurumlarının resmi hesapları kurumsallıktan uzak bir biçimde kişisel hesaplara dönüşmüş şekildedir. Bununla birlikte kamu kurumları tarafından engellenen mevcut birçok hesap bulunmakta ve bu durum engellenen hesap sahiplerinin bilgi edinmesine engel teşkil etmektedir. Ancak, bilgi edinme hakkı, yalnızca koşulsuz destekçilere yönelik bir hak değildir. Her bireyin bilgi edinme hakkı vardır. Ayrıca, karara konu olayda gerçekleşen durumlar, mevcut olarak çoğu kamu kurumunun ve kamu kurumu idarecisinin yaklaşımını temsil etmektedir. Karara konu olay ile birlikte, Belediye Başkanına yönelik, gayet saygılı ve hukuki; ancak ulaştığı kişiyi memnun etmeyen bu yorum sonrasında Belediye Başkanı, kendi hesabından da öte Belediye’nin resmi hesabından engellemeye kadar gitmiştir. Bu durum göstermektedir ki kamu kurumları, kurum olmaktan çıkarak üst idarecilerin istedikleri gibi tasarrufta bulunabildiği kuruluşlara dönüşmüştür. Karara konu olayda bir diğer dikkat çeken husus ise siyasi kişilerin, kendilerine yönelik eleştirilere tahammülsüzlüğüdür. Oysa ifade özgürlüğü herkese yöneliktir ve bu ifadelerin her zaman olumlayıcı ifadeler olması gerekmez; ki ifade özgürlüğünün korunmasındaki temel amaç ifade alıcısı memnun olmasa dahi saygı göstermekle yükümlü olmasıdır.
Bu kararla beraber en küçük ilçe belediyelerinden/kaymakamlıklardan Cumhurbaşkanlığı’na kadar geniş bir yelpazede bütün kamu kurumlarının ve kamusal kişiliklerinin sosyal medya hesaplarının kamuya ait olduğu ve yurttaşların bilgi edinme hakkı kapsamında bu hesaplardan engellenemeyeceği ortaya çıkmıştır.
* Avukat.
Tr 
En