Roskomnadzor, LGBTİ+ karakter ve diyaloglara yer vererek "LGBTİ+ propagandası" yaptığı gerekçesiyle dil öğrenme uygulaması Duolingo hakkında soruşturma başlattı. "Geleneksel olmayan ilişkileir teşvik etmek" ile suçlanan Duolingo erişime engellenebilir.
ARMAĞAN TEZEL
Rus hükümetinin sansür mekanizması Rusya Federal Bilgi Teknolojileri ve Kitle İletişimi Denetleme Kurumu, Duolingo hakkında soruşturma başlattı.
Rusya'nın devlet haber ajansı TASS, durumun kendilerine Roskomandzor'un basın ofisi tarafından iletildiğini belirtti. TASS'ın haberinde "Roskomnadzor, LGBT bireyleri tanıtan bilgilerin yayılmasına yönelik başvuruyu kontrol ediyor" ifadeleriyle soruşturmanın bir şikayet sonucunda başlatıldığı belirtildi.
Free Web Turkey, söz konusu şikayet başvurusuna ulaştı. Buna göre soruşturma, merkezi Rusya'nın Novosibirsk kentinde bulunan bir "insan hakları" grubu olan Radetel'in şikayeti üzerine başlatıldı.
Radetel'in temsilcileri, Roskomnadzor'dan Rusya topraklarında Duolingo'yu engellemesini talep etti.
Bir ailenin şikayeti üzerine başladı: ‘Onları travmatize etmeden bunları çocuklarımıza nasıl açıklayacağız?’
Resmi Telegram hesabında misyonunu "genel ahlak, kültür ve geleneksel aile değerlerinin" korunması olarak tanımlayan Radetel, bu şikayeti Ufa'da yaşayan bir ailenin başvurusu üzerine yaptı.
Şikayet başvurusuna göre Rusya Federasyonu’na bağlı Başkurdistan Cumhuriyeti’nin başkenti Ufa’da yaşayan ebeveynler, İngilizce öğrenmek için Duolingo kullanan çocuklarına "Ben ve Peter birbirlerini seviyorlar. Onlar gey" ve "Clara karısı Maria ile lezbiyen barında tanıştı" gibi cümlelerin yüksek sesle okutulmasına tanıklık etti. Ardından Radetel'in kapısını çaldı.
Radetel'i harekete geçiren mesaj ise tam olarak şu oldu:
"İyi günler. Ufalı okul çocukların ebeveynleri, çocuklar arasında popüler olan Duolingo isimli yabancı dil öğrenme uygulamasının çocuklara yabancı dil öğretme sürecinde açık bir şekilde LGBT propagandasını kullanmasından çok öfkeli. Ebeveynler, Duolingo'nun bu cümleleri ilkokul öğrencilerine onları travmatize etmeden nasıl anlatacaklarını bilmiyorlar. Duolingo'nun bu yaptığı yasal mı?"
Şikayetçi aile, Radetel'e yaptığı başvurusunda Duolingo kullanan çocuklarına gösterilen söz konusu cümlelerin yer aldığı ekran görüntülerini de kanıt olarak sundu.
'Geleneksel olmayan ilişkiler teşvik ediliyor'
Radetel de söz konusu "delilleri" bir araya getirerek 6 Şubat'ta Roskomnadzor'a şikayet başvurusunda bulundu.
Başvurusunda, 436-FZ sayılı Çocukların Sağlık ve Gelişimlerinin Zararlı Bilgilerden Korunması Hakkında Federal Kanun'un 5. Maddesini işaret eden Radetel, "Bu kanun, geleneksel olmayan cinsel ilişkileri ve/veya tercihleri teşvik eden veya gösteren bilgileri çocukların sağlık ve gelişimi için zararlı bilgiler olarak nitelendirmektedir." dedi.
Radetel, Rusya Federasyonu İdari Suçlar Kanunu'nun 6.21. maddesinin 1. bölümüne de atıf yaptı. Bu madde, ülkede "geleneksel olmayan" olarak tanımlanan LGBTİ+ ilişkileri, cinsiyet uyumlamayı ve bunları normal göstermeye yönelik propagandayı suç sayıyor.
Tüm bunlar ışığında Duolingo için erişim engeli talep eden Radetel bununla da yetinmedi ve Roskomnadzor'a yaptığı şikayette LGBTİ+'lardan bir hakaret olarak kullanılan "sodomit", yani "oğlancılar" olarak bahsetti.
Duolingo ise henüz bu gelişme hakkında bir açıklama yapmadı.
Sonuçları henüz bilinmese de soruşturma, Rusya'nın sansür çabalarının daha geniş etkilerini, özellikle de uluslararası şirketler ve eğitim platformları üzerindeki etkilerini ortaya koyuyor.
RU: Radetel'in konuyla ilgili olarak Roskomnadzor'a yaptığı başvuru için tıklayın
TR: Radetel'in konuyla ilgili olarak Roskomnadzor'a yaptığı başvuru için tıklayın
‘LGBTİ+ karşıtı politikaların bir sonucu’
Rusya'nın ayakta kalan son bağımsız gazetelerinden Novaya Gazete, Rusya'nın 2013'ten bu yana "LGBTİ+ propagandası" olarak kabul edilen unsurları sansürlediğini belirtti ve Duolingo soruşturmasının Rusya'nın 2023 itibarıyla cinsiyet uyum prosedürlerini yasaklayan katı LGBTİ+ karşıtı yasalarının bir sonucu olduğunu söyledi.
Rusya'da Yüksek Mahkeme, Kasım 2023’te LGBTİ+ hareketini "aşırılık yanlısı" olarak sınıflandırarak faaliyetlerini yasakladı.
'Geleneksel aile değerlerinin savunucusu': Radetel
Radetel, resmi Telegram hesabında misyonunu "genel ahlak, kültür ve geleneksel aile değerlerinin" korunması olarak tanımlıyor.
Sivil toplum örgütü, geçtiğimiz aylarda Rusya'nın Ukrayna'yı işgaline yeterince destek vermediğini düşündüğü sanatçıların konserlerinin iptal edilmesi çağrısında bulunmuştu.
Duolingo: 'Her türden insanın deneyimlerini yansıtmak ve onlarla ilişki kurmak gibi bir sorumluluğumuz var'
Dünya çapında 60 milyondan fazla kullanıcıya 40'tan fazla dilde ders sunan Duolingo, derslerine LGBTİ+ karakterleri ve hikayelerinin dahil edildiğini açıkça kabul ediyor.
Şirket, derslerinde yer alan Lin, Bea ve Oscar isimli karakterler aracılığıyla LGBTİ+ temsiline yer veriyor.
Duolingo, üç LGBTİ+ Duolingo karakterini tanıtmanın yanı sıra, başından beri "kuir insanların hayatlarını duyarsızlaştırılmamış ve normal bir şekilde yaşadıklarını göstermek" amacıyla "LGBTİ+ yaşamının günlük tasvirlerini" içeriyor.
Duolingo, LGBTİ+ temsilinin arkasındaki düşünce sürecini web sitesinde şöyle açıklıyor:
"Duolingo çeşitliliğe ve temsile derinden inanıyor. Bu nedenle farklı yaşlardan, etnik kökenlerden ve cinsel yönelimlerden her tür karakteri dahil etmek hiç de zor olmadı.
"İkinci neden ise öğrencilerimiz. Duolingo ile ilgili gerçekten benzersiz olan şey, içeriğimiz için son derece geniş ve çeşitli bir kitleye sahip olmamız: Dünyanın her yerinden, her yaştan dil öğrenenler. Evet, bu çok fazla insan demek. Ve bu kadar geniş bir öğrenci kitlesi varken, LGBTQIA+ bireyler de dahil olmak üzere her türden insanın deneyimlerini yansıtmak ve onlarla ilişki kurmak gibi bir sorumluluğumuz var."