Freeweb, 6 Aralık’ta sivil toplum ve basından paydaşlarıyla birlikte "Yapay Zeka ve ifade özgürlüğü" konulu bir yuvarlak masa toplantısı gerçekleştirdi. İstanbul’da gerçekleşen toplantıda, yapay zekanın toplumsal ve mesleki alanlardaki etkileri iki oturumda ele alındı. Toplantıya sivil toplum temsilcileri, gazeteciler, avukatlar ve teknoloji uzmanları katıldı.
Birinci Oturum: Yapay zekanın kullanımları ve gündelik hayata etkisi
Yapay zekanın insan benzeri davranış sergileyebilme kapasitesinin, bu teknolojiyi diğer algoritmalardan nasıl farklılaştırdığı tartışıldı. Görsel tanıma sistemleri ve büyük dil modelleri (large language models) gibi teknolojilerin, veri işleme gücü sayesinde yalnızca insan akışını takip etmekle kalmayıp, tahmin yürütebilme yeteneğine sahip olduğu belirtildi.
Örneklerle, şu an birçok ülkede kullanılan yüz tanıma sistemlerinin güvenlik uygulamalarındaki rolü açıklandı. Çin’de yürüyüş tarzından kimlik belirleyen sistemlerden, belirli bölgelerde potansiyel suçluları tespit eden teknolojilere kadar geniş bir yelpazede kullanım alanları incelendi. Bu teknolojilerin, devasa veri setlerinden öğrenme yeteneğiyle çalıştığı, ancak bu veri setlerinin içerdiği yanlılıkların tartışmalı olduğu vurgulandı.
Yapay zekanın bir karar mekanizması olarak rolü üzerinde duruldu. Veri setleri üzerinden kararlar verebilme yeteneğinin, insan değerleriyle uyumlu hale getirilmesi gerektiği ifade edildi. Ayrıca, yapay zekanın gazetecisiz medya yaratma potansiyeline sahip olabileceği ve bu durumun meslek üzerindeki etkilerinin ele alınması gerektiği kaydedildi.
İkinci Oturum: Gazetecilik ve yapay zeka
Gazetecilik alanında yapay zekanın yaratabileceği fırsatlar ve tehditler detaylı şekilde tartışıldı. Editoryal süreçlerin ve haber üretiminin otomasyonuyla, insan dokunuşunun eksikliğinin yaratabileceği sorunlar gündeme getirildi. Haberin yalnızca bilgi aktarımı değil, aynı zamanda bağlam ve değerlendirme süreçlerini içeren bir ürün olduğu, bu nedenle insan faktörünün vazgeçilmezliği vurgulandı.
Öte yandan, yapay zekanın haber doğrulama, tashih ve reklam stratejilerinin belirlenmesi gibi teknik alanlarda faydalı olabileceği ifade edildi. Medyanın yapay zekayı daha stratejik bir şekilde kullanarak kitlesine yönelik içerik üretme potansiyeline dikkat çekildi.
Sivil toplumda yapay zeka kullanımı
Toplantının sonouç kısmında Türkiye'de özellikle insan hakları ve ifade özgürlüğü alanında çalışan örgütlerin yapay zeka ve yeni teknolojileri anlaması konusunda açıklar ve eskikler bulunduğu, bu konuda farkındalığın geliştirilmesi gerektiği sonucunda uzlaşıldı. Sonuç olarak sivil toplum için yapay zeka tartışmaları üzerine bilgilendirme ve değerlendirme toplantılarının artırılmasına ve bu yönde çalıştaylar ve atölyeler yapılması gerektiğine karar verildi.